Realizując umowę o dofinansowanie ze środków unijnych beneficjenci, są obligowani przez Instytucje Zarządzające do ustanowienia zabezpieczenia zaliczki, która ma być im wypłacona. Jedną z form zabezpieczenie zaliczki może być zastaw rejestrowy. W omawianym poniżej przypadku przedmiotem zabezpieczenia miały być elementy farmy fotowoltaicznej, współfinansowanej z Programu Operacyjnego innego województwa.
Instytucję zastawu rejestrowego reguluje ustawa z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, zgodnie z art. 7: "przedmiotem zastawu rejestrowego mogą być rzeczy ruchome i zbywalne prawa majątkowe, z wyjątkiem:
1)praw mogących być przedmiotem hipoteki;
2)wierzytelności na których ustanowiono hipotekę;
3)statków morskich oraz statków w budowie mogących być przedmiotem hipoteki morskiej.
2. Zastawem rejestrowym można w szczególności obciążyć:
1)rzeczy oznaczone co do tożsamości;
2)rzeczy oznaczone co do gatunku, jeżeli w umowie zastawniczej określona zostanie ich ilość oraz sposób wyodrębnienia od innych rzeczy tego samego gatunku;
3)zbiór rzeczy ruchomych lub praw, stanowiący całość gospodarczą, choćby jego skład był zmienny;
4)wierzytelności;
5)prawa na dobrach niematerialnych;
6)prawa z papierów wartościowych;
7)prawa z niebędących papierami wartościowymi instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1768, z późn. zm.).
3. Zastaw rejestrowy może być ustanowiony także wówczas, gdy zastawca nabędzie przedmiot zastawu w przyszłości. Obciążenie zastawem rejestrowym takiego przedmiotu zastawu staje się skuteczne z chwilą jego nabycia przez zastawcę."
Urządzenia wchodzące w skład elektrowni fotowoltaicznej mieszczą się w w/w katalogu i mogą stanowić zabezpieczenie przy założeniu że nie są trwale związane z gruntem tj. nie są częściami składowymi nieruchomości (art. 47 i 48 kodeksu cywilnego) oraz nie są obecnie przedmiotem zastawu rejestrowego bądź nie stanowią zabezpieczenia w innej formie. Przed wyrażeniem zgody konieczne będzie przedstawienie przez wnioskodawcę zaświadczenia z rejestru zastawu co do obciążenia urządzeń.
Kolejną kwestią jest zachowanie trwałości projektu przez Beneficjenta względem drugiej Instytucja Zarządzającej. Samo ustanowienie zastawu rejestrowego nie doprowadzi do naruszenia zasady trwałości, gdyż nie dojdzie do zmiany własności elementu współfinansowanej infrastruktury, która daje przedsiębiorstwu nienależne korzyści oraz nie nastąpi istotna zmiana wpływająca na charakter projektu, jego cele lub warunki realizacji, która mogłaby doprowadzić do naruszenia jego pierwotnych celów możliwość.
Zgodnie z podręcznikiem Ministerstwa Rozwoju Regionalnego "Zagadnienie zachowania trwałości projektu współfinansowanego z funduszy europejskich":
"pkt 40) także obciążenie ograniczonym prawem rzeczowym nie musi automatycznie stanowić zmiany charakteru własności. Zmiany charakteru własności nie powodują też czynności ustanawiające prawa o charakterze względnym takie jak najem, dzierżawa, zastaw czy użyczenie, gdyż nie przenoszą prawa własności na inny podmiot."
Natomiast w przypadku niewywiązania się z zobowiązań Beneficjenta względem IZ Woj. P. i przystąpienia do egzekucji z przedmiotu zastawu rejestrowego, m.in. poprzez zajęcie komornicze i licytację w/w urządzeń może dojść do naruszenia zasady trwałości.
Naruszenie zasady trwałości przez Beneficjenta względem IZ Woj. M., nie wpływa na możliwość realizacji swoich roszczeń z przedmiotu zabezpieczenia, jest to wyłącznie relacja pomiędzy Beneficjentem a IZ która udzieliła dofinansowania. Jednocześnie umowa o dofinansowanie Beneficjenta z IZ Woj. M. nie zakazuje dokonania proponowanego przez Beneficjenta zabezpieczenia.
Komentarze